Κύπρος : Οι βεβαιότητες του Ακιντζί

Οι βεβαιότητες του Ακιντζί

Του Στέφανου Κωνσταντινίδη*

Τις τελευταίες μέρες επικρατεί ένα αλαλούμ δηλώσεων γύρω από τις εξελίξεις στο Κυπριακό. Από ελληνοκυπριακής πλευράς οι δηλώσεις είναι αλληλοσυγκρουόμενες και αντιφατικές. Άλλα δηλώνει ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, άλλα ο υπουργός Εξωτερικών, άλλα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος και άλλα ο αναπληρωτής κυβερνητικός εκπρόσωπος ! Προσθέστε και τις δηλώσεις του Αβέρωφ Νεοφύτου για να συμπληρωθεί ακόμη καλύτερα η εικόνα που εκπέμπει η ελληνοκυπριακή πλευρά. Ο ίδιες οι  δηλώσεις Αναστασιάδη της μιας μέρας, έρχονται σε αντίθεση με αυτές  της προηγούμενης. Δύο τινά συμβαίνουν : ή πρόκειται για επικοινωνιακό προπέτασμα καπνού απόκρυψης και παραλλαγής, ή πρόκειται για πραγματική σύγχυση όπου κανείς δεν ξέρει πού ακριβώς στεκόμαστε και πού πάμε. Παραδόξως, αμέτοχος σε αυτό το αλαλούμ έχει μείνει ο συνομιλητής.  Εκτός και αν αυτός γνωρίζει κάτι παραπάνω και γι’αυτό σιωπά.

Αντίθετα η εικόνα από τουρκικής πλευράς είναι καθαρή. Πρώτα ο Νταβούτογλου στα Ηνωμένα Έθνη μίλησε για δύο λαούς και δύο κράτη και στη συνέχεια ο Ακιντζί μίλησε για πληθυσμιακή και εδαφική πλειοψηφία στο συνιστών τουρκοκυπριακό κρατίδιο και επιπλέον για παρεκκλίσεις από το κοινοτικό κεκτημένο οι οποίες θα καταστούν μάλιστα και πρωτογενές ευρωπαικό δίκαιο.

Με άλλα λόγια, απέναντι στο ελληνοκυπριακό αλαλούμ ο Ακιντζί έχει βεβαιότητες τις οποίες προβάλλει και θεωρεί ως δεδομένο ότι θα γίνουν αποδεκτές, αν δεν έχουν ήδη γίνει, στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Αν οι δηλώσεις Νταβούτογλου στα Ηνωμένα Έθνη δεν προκάλεσαν ουσιαστικά καμιά αντίδραση, αυτές του Ακιντζί φαίνεται να ταρακούνησαν ακόμη και τους οπαδούς της όποιας λύσης. Αντέδρασαν όμως επιδερμικά, όσοι αντέδρασαν, περισσότερο για επικοινωνιακή κατανάλωση, αφού γνωρίζουν ότι αυτές είναι οι πάγιες τουρκικές θέσεις. Απλώς γίνεται πιο δύσκολη τώρα η συνέχιση της αγιοποίησης του τουρκοκύπριου ηγέτη, αφού αποκαλύπτεται ότι οι θέσεις του δεν διαφέρουν επί της ουσίας από αυτές της Άγκυρας. Και αυτό ανεξάρτητα των όποιων προθέσεων μπορεί να έχει ο ίδιος, επειδή αποτελεί πολιτική αφέλεια να πιστεύει κάποιος ότι η Άγκυρα θα παραδώσει το κλειδί της λύσης στον Ακιντζί.

Όλα αυτά συμβαίνουν την ίδια ώρα που στη γειτονιά μας η τράπουλα ξαναμοιράζεται με την δυναμική ρωσική επέμβαση στη Συρία. Τα νέα γεωπολιτικά και γεωστρατηγικά δεδομένα που διαμορφώνονται στην περιοχή, φέρνουν την Τουρκία πιο κοντά στους Αμερικανούς και το ΝΑΤΟ. Αυτό σημαίνει ότι αν η Λευκωσία συνεχίσει την ίδια πολιτική των συνεχών υποχωρήσεων, η λύση που θα μας προταθεί, με αγγλοαμερικανική και νατοϊκή βούλα, θα ευνοεί την Άγκυρα, όπως αυτό συνέβηκε και με το σχέδιο Ανάν το 2004. Οι Αμερικανοί δηλαδή, στους οποίους ο Αναστασιάδης εναπόθεσε όλες τις ελπίδες του, θα δώσουν ανταλλάγματα  στην Τουρκία σε βάρος της Κύπρου. Είναι γνωστόν άλλωστε αυτό που επαναλαμβάνει συχνά ο θυμόσοφος πολίτης να μη βάζεις όλα σου τα αυγά στο ίδιο καλάθι, προπάντων αν το καλάθι το κρατούν οι Αγγλοαμερικανοί !  Και όμως αυτό κάνει ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, παρά τα παθήματα του παρελθόντος. Διότι δεν πρέπει να έχει κανείς αυταπάτες. Ας θυμηθούμε αυτό που έγινε με το Κοινό Ανακοινωθέν τον Φεβρουάρίο του 2014 : το διαπραγματεύθηκαν οι Αμερικανοί με την Άγκυρα, εξασφάλισε πρώτα η Τουρκία αυτά που ήθελε, και το υιοθέτησε στη συνέχεια στη Λευκωσία ο Αναστασιάδης, καταχειροκροτούμενος ακόμη και από την ακελική νομενκλατούρα. Κάτι παρόμοιο θα συμβεί  και με την λύση που μας ετοιμάζουν. Χωρίς  επανατοποθέτηση που θα λαμβάνει υπόψη τα νέα γεωπολιτικά και γεωστρατηγικά δεδομένα, όπως αυτά διαμορφώνονται αυτή την στιγμή στην Ανατολική Μεσόγειο και την ευρύτερη Μέση Ανατολή, η λύση του Κυπριακού θα είναι κάτι σαν την θυσία της Ιφιγένειας.  Αντί δε να εκμεταλλευτούμε εμείς  το γεωπολιτικό πλεονέκτημα που διαθέτουμε, αυτό  θα γίνει μπούμερανγκ σε βάρος μας λόγω των λανθασμένων επιλογών της Λευκωσίας και λόγω των φοβικών συνδρόμων τα οποία κατατρύχουν μονίμως την σημερινή κυπριακή ηγεσία που διαχειρίζεται το Κυπριακό. Η δε τελευταία δήλωση Αναστασιάδη για οδυνηρή λύση,  έρχεται μάλλον να επαληθεύσει  τις βεβαιότητες του Ακιντζί. Διότι αυτές οι βεβαιότητες δεν οδηγούν σε λύση αλλά σε νομιμοποίηση των κατοχικών δεδομένων. Με δύο κράτη, εθνικά καθαρά, με κάποια συνομοσπονδιακή σύνδεση, διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας  και μόνιμη  τουρκική επικυριαρχία.

Ο Στέφανος Κωνσταντινίδης είναι καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Κεμπέκ του Καναδά και επιστημονικός συνεργάτης του Πανεπιστημίου Κρήτης.

* .E-mail   stephanos.constantinides@gmail.com